درس اخلاق آیت الله جوادی آملی مورخه ۲۲آبان ۹۳

جلسه هفتگی درس اخلاق آیت‌الله‌  جوادی آملی با حضور حوزویان، دانشگاهیان و سپاهیان روز پنج‌شنبه ۲۲ آبان ماه ۱۳۹۳ در محل نمازخانه بنیاد بین‌المللی اسراء شهر قم برگزار شد. 

که متن این جلسه به این شرح است:

شعار نورانی اعظم الله اجورنا و اجورکم بمصابنا بالحسین (علیه السلام) و جعلنا و ایّاکم من الطالبین لثاره  در ماه محرم و صفر یادآور یک حقیقت و شناسنامه اساسی ما است ، این شعار در دو جمله می باشد. که جمله اول آن اعظم الله اجورنا و اجورکم بمصابنا بالحسین (علیه السلام) جهت عرض تعزیت و تسلیت می باشد اما جمله دوم آن (و جعلنا و ایّاکم من الطالبین لثاره) درس فداکاری و درس شهادت است که از خدا مسئلت می کنیم ما را اهل قیام و مقاومت قرار دهد تا خون بهای امام حسین (ع) را بگیریم.
خون بها را باید ورثه بگیرند حال گرفتن خوب بهای امام حسین(ع) چه ارتباطی با ما دارد؟ ولی عصر(عج ) باید خون بهای جدشان را بگیرند حال خود ما این حق را داشته باشیم که خون بهای امام را طلب کنیم به چه مناسبتی است؟ حال اگر کسی را کشتند یا شهید کردند فرزندان و خانواده شهید حق گرفتن خون بها را دارند و ما در این قضیه فرزندان خاندان اهل بیت(ع) هستیم.

به ما اعلام کرده اند هر کس که بالغ شد باید برای خود یک شناسنامه دارد و آن شناسنامه ای طبیعی که پدر و مادر ظاهری برای ما گرفته اند،اما اهل بیت(ع) به ما فرموده اند که بیایید و فرزندان اهل بیت(ع) شوید و این توفیق نصیب کسی می شود که آن ها را به عنوان پدر قبول نماید و چه بهتر که ما یک پدر و مادر ملکوتی هم داشته باشیم و این توفیق نصیب ما شد که فرزندو شیعه آنها هستیم.
بنابراین به خود حق می دهیم که بگوییم پدر و مادر ما  را شهید کرده اند و این حق مسلم ما است که قیام کنیم و خون بهای آن ها را بگیریم و امام نیز برای اصلاح امتش و امر به معروف و نهی از منکر قیام نمودند و شهید شدند،ان شاءالله همه ما این دعایی که می کنیم برابر این دعا خداوند توفیق عمل به آن را به ما عنایت نماید.
نفس روزه دار در رمضان و آه برای سید الشهدا (ع) در محرم
در خصوص ماه رمضان و ماه محرم دستوراتی برای این دو ماه به ما داده اند که هر دوی این دو ماه عبادت است، در ماه رمضان "انفاسکم فیه تسبیح" در ماه رمضان کسی که برا ی خدا روزه می گیرد نفس های او تسبیح می شود و برایش عبادت محسوب است و همین تعبیر لطاف برای ماه محرم نیز به کار رفته "نفس المهموم لظلمنا تسبیح" که اگر کسی در این ماه برای سید الشهدا(ع) یک آل بکشد این آه او تسبیح است هر چند در غیر این ماه نیز چنین است .
شیطان افعی هزار سر از هر سمتی به انسان حمله می کند
در جریان مباحث اخلاقی به ما گفته اند دشمن خطرناکی دارید،شیطان دشمنی که سوگند یاد کرده است که به خدا قسم من انسان ها را گمراه می کنم و شیطان برای ورودش به خانه دل ما از راه های مختلف وارد می شود  و راه مشخصی ندارد از هر طریقی وارد می شود گاهی از جلو،گاهی از عقب،گاهی از راست،گاهی از چپ و حتی گاهی از طریق پدر و مادر،گاهی از طریق استاد و شاگرد،گاهی عبادت،گاهی ظلم بنابراین مشخص نیست او از چه راهی می آید این که گفته اند از چهار طرف شیطان می آید این درست نیست شیطان از هر راهی که بخواهد می آید.
بنابراین ما باید هم بصیر و متذکر باشیم و جامع الاطراف خود را ببینیم که این افعی هزارسر از کدام سمت می آید هر کاری که به ما پیشنهاد دادند جوانب آن را ببینیم  و یک انسان مومن که بصیر است احساس خطر می کند و مراقب است،فرشتگان هم اینطور هستند و از هر طرف کمک می کنند و ما را به حسنات نزدیک می کنند.

ما موظف هستیم ببینیم  پیامبر(ص) ما خودش را به چه چیز وصل کرده است؟اوصافی را ذات اقدس خداوند در قرآن برای خود وصف نموده که از هر کدام از این وصل ها میتوانید به خدا برسید  و خداوند اوصاف بسیاری را برای وجود پیامبر اکرم(ص) بیان می کند که از هر کدام از این وصل ها می توانید به پیامبر(ص) تاسی کنید که پیامبر(ص) اسوه خوبی است اگر از هر وصلی توانستید به او تاسی کنید آن گاه فرزند خوبی و امت خوبی برای ایشان هستید وجود مبارک پیامبر (ص)  جوامع الکلم  است.
پس اگر نبوت است با جوامع الکلم است اگر امامت است باز هم با جوامع الکلم همراه است  ما فرزندی ایشان را پذیرفتیم پس  باید از جوامع الکلم بهره ببریم،جوامع الکلم ما این است که مرید باشیم پس اگردشمن از یک طرف می آمد ما نیازی به جامعیت نداشتیم حالا که دشمن از هر طرف می آید باید جامع باشیم، انسانی که جامع است متذکر می باشد.

قرآن فرمود: إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّیْطَانِ تَذَکَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ فرمود حرم امن تو یعنی قلب توبه منزله کعبه است، خودتان باید دور این کعبه طواف کنید اگر یک حرامی یا راهزنی دور این کعبه احرام بسته است باید مواظب باشید ، باید متذکر باشید، همیشه بینا و بیدار باشید، این خاطرات از کجا می آید؟ از کجا وارد قلبتان می شود؟ این شیطان دارد  دور این کعبه دل شما طواف می کند تا ببیند کی در این دل باز می شود تا او وارد شود.آن حرامی که احرام در بر کرده است معلوم نیست از کدام رکن و دیوار می آید و وارد می شود.
شیطان  از هر راهی وارد می شود او کسی را رها نمی کند و نمی گذارد کسی که حتی در اتاق مطالعه اش در حال تحقیق و پزوهش و تفسیر است درست به مقصد برسد، او برای هر کسی نقشه کشیده است همانطور برای حضرت آدم  به بهانه ای که من شما را  راهنمایی می کنم آن ها را فریب داد پس ما را هم رها نمی کند، این چنین نیست که  کسی در  اتاق مطالعه اش از گزند شیطان محفوظ باشد.
به ما فرمودند ذات اقدس الله یک سرمایه ای به شما داده است که بعضی ها آن سرمایه را حفظ می کنند وبر آن میافزایند و اما  بعضی ها آن را گم می کنند. علم را خدا از اول تولد به ما نداده است آن را با تلاش و کوشش در حوزه یا دانشگاه باید  بدست بیاوریم، حتی هجرت کنیم و به مراکز علمی برویم و این علم را یاد بگیریم، این علوم گاهی هست و گاهی نیست در دوران سالمندی بسیار ی از علماء آنچه خوانده بودند از یادشان رفت، خیلی ها یک صفحه رساله خودشان را در آخر عمر نمی توانند بخوانند این علم گاهی از ذهن خارج می شود،این علم که محصول حوزه و دانشگاه است را  باید  یاد بگیریم اما حکمت را خدا در درون ما نهادینه کرده است و ما را  حکیمانه بدنیا اورده است.
حال اگر کسی فعلا حکیم نیست معلوم می شود سرمایه اش را گم کرده است باید  بدنیال این سرمایه باشید، بدانید روزی که بدنیا آمده اید به شما حکمت داده اند اما علم را به شما نداده اند، یعنی روزی که بدنیا آمدید از این علوم حوزوی و داشنگاهی حتی بدیعیاتش را هم نمی دانستید،یک نوزاد حتی نمی داند اتش گرم است یا سرد است.
آن روایت نورانی که فرموده اند گریه بچه در یک سال را محترم بشمارید این است چون او صادقانه می نالد و هیچ وقت با دروغ گریه نمی کند اگر جایی از بدنش سالم باشد هرگز گریه نمی کند، این چنین نییست بی سرمایه خلق شده باشید خداوند همه را  حکیمانه خلق کرده است اگر این طور نیستید بروید دنبال سرمایه خود و او را پیدا کنید.
بنابراین ما راهی داریم که نه بیراهه میر ویم و نه راه کسی را  میبندیم  و بهرین راه هم این است که گمشده اصلی را پیدا کنیم و همیشه مواظب باشیم هر پیشنهادی را قبول نکنیم و آن را مطالعه کنیم و بررسی نماییم از چه راهی آمده است.
همانطور این دستگاه بیرونی ما بین چشم و گوش متولی ادراک هستند در درون نفس ما هم این عقل نظر و عمل این کار را می کند پس وقتی انسان چیزی را خوب تشخیص داد دستگاه عمل را وادرا به انجام آن می نماید، اما از ان طرف اگر دستگاه عمل به چیزی گره خورد جلوی اندیشه را هم می گیرد.

دوستی ذاتا محبوب نیست اگر معلوم خوبی داشته باشد خوب است، خود محبت نیزذاتا محبوب نیست بستگی دارد تا محبوب چه باشد؟بعضی چیزها اگر شما دل ببندید شما را نابینا می کند، برات و ولایت چیز خوبی است اما بستگی به  متعلقش دارد که  چی باشد بعضی از دوستی ها انسان را نابینا می کند.
این چشم و گوش ظاهر، مسول ادراک هستند و چشم و گوش باطن مسول تدبیر هستند، اگر بخش اندیشه در انگیزه تاثیر می گذارد بخش تصمیم اول فعالیتش را شروع می کند و اندیشه را سامان می دهد و خط می دهد بنابراین  محبت بی جا جلوی اندیشه را می گیرد .
یک انسان دنیای دوست هرگز معارف آخرت را درک نمی کند فبر فرض هم بخواهد درک کند آن را دنیایی می بیند و اگر در مشکلات علمی گرفتار شد و برایش شبهه ای ایجاد شود و نتواند آن را حل کند از بحث فاصله می گیرد چونهمه چیز را مثل دنیا می بیند.
چه بهتر که انسان یک محبوبی پیدا کند که انسان  را سمیع و بصیر کند ،انسان به چیزی علاقه داشته باشد که در اثر برکت ان محبوب  دستگاه اندیشه اش شکوفا و عقل عمل را فعال کند.
اگر حب به بعضی اشیاء نادرست تعلق گرفت باعث ناشنوایی و نابینایی درون است، اما به اشیاء درست تعلق بگیرد سبب بینا و سمیع شدن درون است برای همین است که ما صدای این همه فرشتگان را نمی شنویم، این خروش هر سحر فرشتگان را نمی شنویم .
این بیان نورانی را مرحوم کلینی در جلد ۸ کافی نقل کرد که بعضی از اصحاب  پیامبر(ص) به ایشان عرض کردند  ما وقتی در محضر شما هستیم خیلی حالت معنوی و روحانی داریم اما وقتی از محضر شما خارج می شویم این حالت را نداریم؟حضرت عرض کرد که چرا به من می گویید به دستتان بگوید، وقتی آن چه را اینجا شنیدید آن را بنویسد من که قصه نمی گویم بعد هم همیشه مطالب را بخوانید  و بدان مراجعه کند، همچنین اگرآن طوری در محضر ما هستید  با آن طراوت و معنویت و خلوصی که نشسته این  همین وضع را اگر ادامه دهید فرشتگان با شما مصاحبه می کنند، پس این راه باز است وقتی راه باز شد می توانیم با وضع تدریجی این راه  را یکی پس از دیگری طی کنیم.

بنابراین کار به ظاهر دشوار است اما هر دشواری به دوبرابر آسان دارد که قرآن نیزمی فرماید: «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا»  پس با هر دشواری دو برابر آسانی است، امروز اگر بیگانه خیال کرد تحریم  برای ما دشواری است او بدانید ذات اقدس اله برای ما دو برابر آسانی قرار داده است، هر جا دشواری است دوبرابرش اسانی است ،اگر کسی خیال کند به مقام علمی رسیدن سخت است دو برابرش آسانی را ذات اقدس اله معین کرده است.

در این جلسه جمعی از فضلا و طلاب حوزه علمیه قم، تعدادی از اعضای سپاه انصار المهدی(عج) تهران، خواهران گروه پژوهش حوزه رباط کریم، دانشجویان دانشگاه قم، دانشجویان کانون قرآن دانشگاه تبریز، برادران دبیرستان جامعه المصطفی(ص)، سپاهیان اردوگاه کوثر، نمایندگان نماینده ولی فقیه از استان تهران، دانشجویان دانشگاه بوعلی همدان و دانش‌آموزان دبیرستان فرهنگ تهران حضور داشتند.

به قلم: امیرمحسن سلطان احمدی

انتشار این مطلبم در :

خبرگزاری بین المللی قرآن/ایکنا

پایگاه وبلاگ نویسان ایرانی / حرف تو

استفاده از این مطلب بدون درج نام نویسنده و لینک منبع آن مورد رضایت نمی باشد