شناخت دو دشمن اصلی انسان و مقابله با آنها در درس اخلاق آیت الله جوادی

در اولین پنجشنبه ماه محرم(۱۵آبان۱۳۹۲) جهت بهره از درس اخلاق آیت الله جوادی به اتفاق پسرم امیرمحمد راهی  بنیاد بین المللی اسراء شدیم . هوای پاییزی قم برعکس بهاری بود و هنوز نه بارانی نه سرمایی که رنگ و بوی پاییزی داشته باشه نیامده بود.
 خوشبختانه از میدان معلم تونل غدیر به سمت  عمار یاسر راه اندازی شده بود و برای اولین بار از این مسیر عبور کردم که باعث شد به ترافیک مرکز شهر برخورد نکنم و زودتر از هفته های قبل به موقع برسیدم.
  اتفاقا حاج فردوسی هم  برای نماز آنجا بودند و دیداری با ایشان کوتاه و مختصر داشتم و برعکس هفته های قبل این هفته گروه ها و مهمانان هفتگی که از شهرهای مختلف می آمدند کسی نیامده بود و نماز خانه خلوت تر از هفته های گذشته بود که علت آن هم به خاطر دهه اول ماه محرم بود .
بعد از اقامه نماز ظهر و عصر به امامت آیت الله جوادی ،در پایان درس اخلاق ایشان شروع شد و بحث مهمی در خصوص دو دشمن اصلی انسان ها یعنی شیطان(دشمن بیرونی) و نفس اماره (دشمن درونی) نمودند. که بحث بسیار خوبی بود و من از این جلسه بهره های بسیاری بردم و چندین روز روی مباحث ایشان کار می کردم و شبهاتم را نیز تلفنی از حاج فردوسی پرسیدم،و به این نتیجه رسیدم تا لحظه مرگ این دو دشمن انسان دست بردار نیستند و حاج فردوسی هم گفت: در لحظه جان دادن و آخرین نفس های انسان، شیطان با تمام سپاهش سراغ انسان  می آید تا ما را به تسلط خود در آورد وبی ایمان از دنیا برویم.
همچنین گزیده این مبحث درس اخلاق آیت الله جوادی جهت انتشار در ایکنا به ایمیل خانم ترابی ارسال کردم که در ایکنا نیز منتشر بشود تا همه از این درس اخلاق بهره لازم را ببرند.(لینک خبری آن نیز در انتها آمده است)
و اینک در ادامه گزیده ای از سخنان ایشان را که یاداشت برداری نمودم تقدیم شما کاربران گرامی میکنم تا شما نیز از آن بهره کافی را ببرید و این دو دشمن اصلی خود را بهتر بشناسید.

گزیده بیانات درس اخلاق آیت الله عبدالله جوادی آملی:

*شیطان دشمن بیرونی انسانها که به هیچ وجه با انسان کنار نمی آید تا انسان را اسیر خود کند
در بحث اخلاقی ما با یک دشمن جدی روبرو هستیم که به هیچ وجه این دشمن جریان صلح را نمی پذیرد،و کنار آمدن را قبول نمی کند ما در عالم دشمنی مثل شیطان نداریم بالاخره هر دشمنی انسان با توافق نسبی می تواند با او کنار بیاید حتی اخیرا این توله ببرها را تربیت می کنند و می توان با آن ها کنار آمد اما ابلیس این چنین نیست و کنار نمی آید ما با چنین دشمنی روبرو هستیم او مثل مار سمی ،عقرب و گرگ و ببر نیست که بتوان رامش کرد و با او کنار آمد حتی انسان اگر یک مقدار به تبعیت او حرکت کند و بخواهد رضای او را جلب کند چنین نیست شیطان فقط برده می خواهد.

سه حالت انسان در درگیری با شیطان
حال ما در درگیری با شیطان سه حالت داریم:اول، یا خدایی نکرده اسیر شیطان می شویم.دوم یا تا زنده ایم با او درگیر هستیم و می جنگیم،سوم این که او را شکست می دهیم و پیروز می شویم.در حالت سوم پیروزی بر شیطان کار افراد عادی نیست معصومین این کار را کرده و شیطان را به اسارت در آورده اند.حال در دو حالت دیگر ما یا اسیر شیطان می شویم یا تا آخرین نفس می جنگیم و مبارزه می کنیم بنابراین باید تلاش کرد که اسیر شیطان نشویم و هرگز نمی شود شیطان را با مار سمی و عقرب تشبیه کرد ما باید بدانیم که شیطان با ما کاری دارد که به هیچ وجه آشتی پذیری در کار او نیست ما دشمنی داریم که از مار سمی هم بدتر است.
نفس اماره دشمن درونی انسانها(وهم و خیال،غضب،شهوت)

آنچه در خارج هستی ما است نموداری از آن در درون هستی ما ترسیم شده است در بیرون ما فرشته ای و ابلیسی است و یک چنین صفحه ای هم در درون ما هست .وهم و خیال،غضب،شهوت در درون ما هستند و به هیچ وجه با ما دوست نمی شوند اگر کسی به دنبال شهوت افتاد هر چه او خواست انجام داد این چنین نیست که قوه شهوت از درون دست از سر او بردارد یا اگر گرفتار قوه غضب یا وهم و خیال شد چنین نیست دست از سر او بردارند.این ها هم نموداری از ابلیس هستند.بنابراین اگر شهوت و غضب را در بخش عملی و وهم و خیال را در بخش علمی رام کردید انسان راحت می شود ،این کار آسانی نیست که انسان بتواند این ها را رام کند تا شیطان تیر می اندازد ما هم باید تیر بیندازیم گناه یک تیر سمی است نگاه به نامحرم یک تیر از تیرهای شیطان است و این انحصارا مخصوص نگاه نیست تهمت و دروغ و…هر گناهی دیگر همین طور است این تیر دست شیطان است و ما هم تیر داریم و باید جهاد با نفس نماییم.
در بیرون ما و در عالم دشمنی است که تا ما را اسیر نگیرد رها نمی کند و او شیطان است همچنین در درون ما نیز نفس دشمنی است که تا اسیر نگیرد ما را رها نخواهد کرد،این ها حقیقتا از هر مار سمی و عقربی بدتر هستند دستگاه درون ما باید به امامت عقل کار کند تا اسیر شیطان نشود و تا آخر ارادت به قرآن و عترت را حفظ کنیم.

آیت الله جوادی آملی در بخش دوم سخنانشان به توجه به ایام سوگواری امام حسین ع و ماه محرمدراین زمینه صحبت نمودند:

قرآن و عترت هرگز از هم جدا نمی شوند
حدیث معروفی از پیامبر ص است  که قرآن و عترت همتای هم و میراث هم هستند و هرگز از هم جدا نمی شوند اگر به هردوی این ها توسل کنید هرگز گمراه نمی شویدجریان اهل بیت ع هیچ ممکن نیست از بین برود همان طور قرآن از بین نمی رود و تحریف پذیر نیست عاشورا و غدیر و اهل بیت ع نیز تحریف پذیر نیستند و از بین نمی روند همانطور خدا عهده دار قرآن است عهده دار مکتب اهل بیت ع نیز هست.

از بین نرفتن قیام امام حسین ع و شهدای کربلا
در جنگ جهانی اول و دوم بیش از ۶۰ یا ۷۰میلیون نفر ظرف پنج سال کشته شدند یا در هیروشیما بیش از ۲۵۰هزار نفر در کوتاهترین مدت کشته شدند و دیگر نامی و اثری از آنها نیست اما کربلا ۷۲ تن شهید شدند با اینکه جریان بنی عباس ۵ قرن تلاش کرد این حادثه از بین برود قبر را شیار زد به مزرعه تبدیل کرد ورود به آن منطقه را ممنوع نمود اما همچنان عاشورا زنده است ما باید باور کنیم جریان عترت مثل قرآن کریم حافظ دارد کم نبودند دشمنان اهل بیت ع که خواستند این نام از بین برود ولی نتوانستند.

آه بر مظلومیت حسین ع عبادت است
 در حدیث معروف پیامبر ص که در آخرین جمعه ما ه شعبان خطبه ای خواندند و درآن عظمت ماه رمضان را بیان کردند که ماهی در پیش است که نفس شما در این ماه عبادت است انسان روزه دار همین که در این ماه نفس بکشد عبادت است مشابه به این تعبیر را در کربلا داریم می بینید فرمودند کسی برمظلومیت سالار شهیدان یک آهی و نفسی بکشد عبادت است.

لینک منتشر شده این جلسه اخلاق آیت الله جوادی در ایکنا

تهیه و تنظیم از: امیرمحسن سلطان احمدی