علت چرایی پناه بردن به رب الناس در سوره ناس

رب الناس اولین پناهی است که خداوند در سوره ناس فرمودند به رب الناس پناه ببرید ، آیت الله قرهی در جلسه تفسیرشان امشب به علت چرایی پناه بردن به رب الناس صحبت نمودند که در ادامه می آید.

بسم الله الرحمان الرحیم

توفیق شد در جلسه این هفته تفسیر آیت الله روح الله قرهی که شامگاه یک شنبه ۳ دی ماه ۱۳۹۶ در مسجد امام حسن مجتبی (ع) برگزار شد ، شرکت کنم. حضرت استاد در ادامه تفسیر سوره ناس در این جلسه به ادامه مبحث علت چرایی پناه بردن به رب الناس در این سوره پرداختند که در ادامه گزیده بیانات معظم له را جهت بهره برداری مشتاقانی که امکان حضور در این جلسه را نداشتند ، تقدیم می دارم.

گزیده بیانات آیت الله قرهی در این جلسه

اولین چیزی که انسانها بدان ادراک دارند بحث ربوبیت و پرورش است. و این بحث ربویت را انسان از همان زمان طفولیت به ان ادراک دارد و می داند که پدر و مادر پرورش دهنده او و در مرحله اول رب او هستند.

وقتی انسان از شرور حوادث طبیعی یا غیر طبیعی می خواهد به جایی پناه ببرد ؛ اولین جا پدر و مادر است که به آنها پناه می برد. و علاوه بر پناه بردن به آنها اعتماد هم دارد و اتفاقا توکل به آنها و استعانت از پدر و مادر هم دارد.

ربوبیت دانستن پدر و مادرتوسط انسان در طفولیت

انسان در طفولیت خدای خود را از باب ربوبیت و پرورش دهندگی خود ، پدر و مادر می داند و در حوادث هم به آنها پناه می برد و اعتماد دارد. و حتی در کهولت هم می گوید کاش پدر و مادر بودند به آنها پناه می بردم و این یک قاعده در باب ربوبیت است که از پدر و مادر ، معلم و مربی شروع  تا به رب حقیقی پروردگار عالم برسد.

پدر و مادر مرحله اول ربوبیت

بنابراین در مرحله اول ربوبیت انسان به پدر و مادر پناه می برد. در سوره حمد که گفتند تمام قرآن در سوره حمد است باز می بینیم بحث ربوبیت آمده و می فرماید: « الحمد الله رب العالمین». و در این قاعده انسان به رب اصلی و حقیقی که پروردگار عالم است می رسد.

علاوه بر پدر و مادر و معلم یک مربی دیگر در عالم وجود دارد و آن محیط است که بر انسان اثر گذار است. ملا محسن فیض کاشانی می فرماید: محیط هم عالم و هم مربی و معلم برای انسان هست. پس وقتی محیط بر اناسن احاطه و تاثیر دارد ، تغذیه هم اثر دارد.

پروردگار عالم رب اصلی و حقیقی

مربی و رب اصلی همه انسانها خدای رب العالمین است و همان رب العالمین رب الناس هم هست و او که رب حقیقی و رب عالمین است بر همه اثر می گذارد و اثر دیگران را هم می تواند تغییر دهد. درست است که پدر و مادر ، معلم و استاد و حتی محیط به نحوی مربی یا رب انسان است و بر او تاثیر می گذارد اما کسی که همه چیز را می تواند تغییر بدهد ، خود خداوند است که باید به او پناه برد.

 چرا در سوره ناس فرمودند به رب الناس پناه ببرید

چرا در این سوره فرمودند قل اعوذ برب الناس نگفتند قل اعوذ برب العالمین؟ چرا نفرمودند به خدای عالمیان پناه می بریم ولی گفتند به رب ناس پناه می بریم. چون این انسانی که باید از یک جهت برترین باشد تا حدی که در مقام ملائکه باشد و ملائکه الله بر او سجود کند ولی مع الاسف این انسان گاهی شرارت دارد ، این انسان است که قتل و تجاوز می کند تا حدی که دنیا را هم به فساد می کشد ، حتی از نظر آلایندگی این فساد بدست انسان صورت می گیرد.

به همین دلیل معلوم می شود تمام شرارت ها و گرفتاری ها توسط خود انسان است ، برای همین فرمودند قل اعوذ برب الناس ، که تبیین کنند که تمام مشکلات از ناحیه خود انسان است.

چه موقع در هنگام تلاوت قرآنی که آغاز سوره نیست باید با بسم الله الرحمن الرحیم را گفت

در قرآن به جز سوره برائت آغاز همه سوره ها با بسم الله الرحمن الرحیم است، اما یک نکته اینکه فکر نکنید فقط در آغاز سوره برائت نباید بسم الله را گفت ، بلکه هر اگر از وسط این سوره یا هر جای دیگر آن هم شروع کردید نباید بسم الله را گفت، اما قبل از شروع همه سوره ها باید اعوذ بالله من الشیطان الرجیم را گفت.

وقتی شما از وسط قرآن که اول یک سوره نیست می خواهد شروع به قرائت کنید در صورتی می توانید بعد از اعوذ بالله من الشیطان الرجیم ، بسم الله الرحمن الرحیم بگوید که آن آیه ، با آیه رحمت شروع شده باشد که اینجا مستحب است بسم الله الرحمن الرحیم را بگویید ، اما اگر آن آیه آغازین آیه غضب باشد ، نباید بسم الله الرحمن الرحیم را گفت. بنابراین هر جا آغازین آیه با رحمت الهی بود بسم الله گفتن مستحب است ، اما اگر غضب الهی بود نباید گفت.

پدید آورنده:

به قلم:امیرمحسن سلطان احمدی