توصیه امام رضا(ع) برای آخرین جمعه شعبان

این روزها در حال رسیدن به ایستگاه پایانی ماه شعبان المعظم هستیم و تا چند روز دیگر سفره معنوی این ماه برچیده می شود و خوشا به حال آن سالکانی که توشه های فراوانی در این ماه جمع نمودند و آماده ورود به مهمانی الهی هستند.

حال اگر در این گذر عمر در ماه شعبان از عبودیت و سلوک و بندگی این ماه عقب افتادید و توشه ای نچیدید از این فرصت باقی مانده سریعا استفاده نموده و بهره های کافی را از آن ببرید.

و این نکته را به یاد داشته باشید که هیچ مشخص نیست که عمر کفاف دهد و قطار عمر ما را به ماه شعبان سال آینده برساند، پس این فرصت را غنیمت شمارید و با کم کردن امورات جاری خود بخش معنوی و عبادی خود را بیشتر نموده و از آن فیض کامل را ببرید.

آخرین نبی خدا حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) در اعمال عبادی ماه شعبان، ما را به استغفار و توبه توصیه کرده ‌اند و البته در کنار آن نیز به روزه داری تاکید نمودند تا به واسطه استغفار، توبه و روزه داری، دل ‌های ما از زنگار گناه پاک شود و برای ورود به شرایط نورانی‌ تر که ورود به ماه مبارک رمضان است آماده شویم.

و همینطور امام مهربانی ها حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) توصیه‌ های فراوانی برای حفظ حرمت ماه شعبان دارند، اما تأکید فرموده ‌اند، آخرین جمعه این ماه را بیش از همه روزها قدر بدانیم و از این روز بهترین بهره عبادی را ببریم. 

در این خصوص پیرامون آخرین جمعه ماه شعبان،در کتاب شریف عیون الاخبار الرضا(علیه السلام) از امام مهربانی ها نقل شده است:

عَنْ عَبْدِ السَّلَامِ بْنِ صَالِحٍ الْهَرَوِیِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِی الْحَسَنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع فِی آخِرِ جُمُعَهٍ مِنْ شَعْبَانَ فَقَالَ لِی یَا أَبَا الصَّلْتِ إِنَّ شَعْبَانَ قَدْ مَضَى أَکْثَرُهُ وَ هَذَا آخِرُ جُمُعَهٍ مِنْهُ فَتَدَارَکْ فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ تَقْصِیرَکَ فِیمَا مَضَى مِنْهُ وَ عَلَیْکَ بِالْإِقْبَالِ عَلَى مَا یَعْنِیکَ وَ تَرْکِ مَا لَا یَعْنِیکَ وَ أَکْثِرْ مِنَ الدُّعَاءِ وَ الِاسْتِغْفَارِ وَ تِلَاوَهِ الْقُرْآنِ وَ تُبْ إِلَى اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکَ لِیُقْبِلَ شَهْرُ اللَّهِ إِلَیْکَ وَ أَنْتَ مُخْلِصٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا تَدَعَنَّ أَمَانَهً فِی عُنُقِکَ إِلَّا أَدَّیْتَهَا وَ لَا فِی قَلْبِکَ حِقْداً عَلَى مُؤْمِنٍ إِلَّا نَزَعْتَهُ وَ لَا ذَنْباً أَنْتَ مُرْتَکِبُهُ إِلَّا قَلَعْتَ عَنْهُ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تَوَکَّلْ عَلَیْهِ فِی سِرِّ أَمْرِکَ وَ عَلَانِیَتِکَ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدْراً وَ أَکْثِرْ مِنْ أَنْ تَقُولَ فِیمَا بَقِیَ مِنْ هَذَا الشَّهْرِ اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ قَدْ غَفَرْتَ لَنَا فِی مَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یُعْتِقُ فِی هَذَا الشَّهْرِ رِقَاباً مِنَ النَّارِ لِحُرْمَهِ شَهْرِ رَمَضَان‏«عیون اخبار الرضا، جلد۲، صفحه ۵۱».

ابَوُالصّلت هَروى روایت کرده است که در جمعه آخر ماه شعبان به خدمت حضرت امام رضا علیه السّلام رفتم.حضرت فرمود: که اى ابوالصَّلْت اکثَر ماه شعبان رفت و این جمعه آخر آن است پس تدارک و تلافى کن در آن چه از این ماه مانده است، تقصیرهایى را که در ایّام گذشته این ماه کرده اى و بر تو باد که بر آنچه نافع است براى تو رُو آورى و دعا و استغفار بسیار کن و تلاوت قرآن مجید بسیار کن و توبه کن به سوى خدا از گناهان خود تا آنکه چون ماه مبارک درآید خالص گردانیده باشى خود را براى خدا و مگذار در گردن خود امانت و حق کسى را مگر آنکه ادا کنى و مگذار در دل خود کینه کسى را مگر آنکه بیرون کنى و مگذار گناهى را که مى کرده اى مگر آنکه ترک کنى و از خدا بترس و توکّل کن بر خدا در پنهان و آشکار امور خود و هر که بر خدا توکّل کند خدا او را بس است .

و بسیار بخوان در بقیّه این ماه این دعا را:

 اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ

خدایا اگر در آن قسمت از ماه شعبان که گذشته ما را نیامرزیده اى در آن قسمت که از این ماه مانده بیامرزمان.

به درستى که حقّ تعالى در این ماه آزاد مى گرداند بندهاى بسیار از آتش جهنّم براى حرمت ماه مبارک رمضان.

در این حدیث شریف به وضوح مشخص است که امام ضمن تاکید به استغفار و استغاثه به درگاه ایزد یکتا ما را از هر گونه کینه و کدورتی به دل داشتن و به گردن داشتن حق الناس نهی می نماید تا پاک وارد ماه مهمانی خدا شویم،که این نشان دهنده عظمت این مهمانی است که آلوده وارد شهر رمضان نگردیم.

به کوشش:امیرمحسن سلطان احمدی