انواع ذکر و چگونگی توسل به اسماء الهی در کلام استاد بهرام پور

برای اولین بار شامگاه یکشنبه دوم اسفند ماه ۱۳۹۴ توفیق شد با جلسات زندگی با قرآن استاد ابوالفضل بهرام پور آشنا شوم و با حضورم در این جلسه از محضر این استاد و مفسر قرآنی بهره ببرم.

اینک آنچه در ادامه می آید مشروح یاداشتم از این جلسه می باشد که تقدیم شما معارف جویان عزیز می نمایم:

پیامبر اسلام معیار مشروعیت حکومتها، خلافتها ، شغل های پایین و بالا، فتوا دادن ها ، بله و خیر گفتن ها را بستگی به رضای فاطمه (س) دانسته و فرمودند هر چه فاطمه از او راضی باشد من راضی هستم و من راضی باشم خدا هم راضی است.

چرا قبر حضرت فاطمه (س) مخفی ماند

می دانید خلیفه اول و دوم در این روزها بود که به امام علی(ع) اصرار کردند که از حضرت فاطمه(س) عیادت کنند چون حضرت از آنها پشت کرده بود و مشروعیت ها آنها با این اقدام زیر سوال می رفت، و حضرت فاطمه(س) گفت اگر می آمدند همین را گفتاری و نوشتاری که فاطمه(س) از ما راضی نیست جایی می نوشتند در طول تاریخ تحریف و فراموش می شد اما حضرت فاطمه(س) زرنگی کرد و گفت قبر من باید مخفی باشد.

من گاهی با وهابیون سعودی مناظره نموده ام در این خصوص مانده اند که چرا قبر حضرت فاطمه(س) مخفی مانده است، این فردی که مشروعیت ما به او بستگی دارد پس قبرش کجاست؟ حضرت فاطمه(س) در پیشانی تاریخ حک نمود که من راضی نیستم.

ذکر الله بالاترین ذکر / خدا را کثیر ذکر کنید

م بالاترین ذکر، «ذکرالله» است، به ما دستور دادند که نماز ۱۷ رکعت کافی است و حج هم یکبار اما در مورد ذکر گفتند نشسته، خوابیده، به پهلو دراز کشیده، پشت میز، در حال رانندگی و درهمه حالت خدا را ذکر کنید آن هم ذکر کثیر نمایید، ذکر قلیل هم فایده ندارد تا انتها گاز بدهید قرآن هم درباره ذکر قلیل فرموده: « وَلاَ یَذْکُرُونَ اللّهَ إِلاَّ قَلِیلاً».اگر اینها اهل خلاف هستند چون خدا را کم یاد می کنند.

چرا باید ذکر الله را کثیر بگوییم؟

دلیل اینکه گفتند کثیر خدا را ذکر کنید این بود که هر فعلی که از ما صادر می شود پشت آن یک فکری خوابیده است، اگر این فکر و ذاکره ما پر از امور شیطانی باشد فعل های صادره شیطانی خواهد بود، اما اگر پر از ذکر الله باشد اعمال صادره ما صالحات است.

کم اهمیت بودن عمل صالح قلیل

 آنها چون خدا را قلیل یاد می کنند یعنی کارهای خوب آنها قلیل است و با یک عدد یا دو عدد کار صالح کسی بهشتی نمی شود او را جهنم می برنند تا یک تعمیر اساسی بشود بعد او را بهشت بیاورند. نماز که می خوانید تا ته گاز بدهید، ماشین را که یواش گاز بدهید راه نمی رود باید تخت گاز در عمل صالح گاز داد.

قرآن در  آیه ۱۹۱ آل عمران می فرماید:« الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ » گفت:آیه می گوید اینها در تمام حالاتو خلقت آسمان و زمین یاد خدا می کنند،بعد به این نتیجه می رسند که آخرت، بهشت و جهنم حق است و بعد به خدا التماس می کنند که خدا ما را از عذاب جهنم مصون بدارد.

انواع ذکر / زبانی ، قلبی و عملی

فخر رازی در ذیل این آیه فکر کرده فقط یک فاز ذکر داریم و آن هم ذکر لسانی است اما ذکر لفظی که شما با تسبیح می گویید پایین ترین ذکراست، دوم ذکر قلبی است که دل و قلبت ذاکر باشند، مثلا آن دختر که در خیابان در حال عبور کردن بود، چادر و روسری اش به عقب سُر می خورد و او نیز چادر را می کشید جلو و خودش را مرتب می کرد، این از نظر اهل سلوک دائم الذکر است، چون آن یادنامه زهرا که باید باشد را انجام می دهد که حجابش کنار نرود؛ یا اینکه شما تاجر هستید و یک معامله سود داری نصیبتان شد اما اگر این معامله را انجام دهید شبهه ربا دارد و می گویید من نیستم و نخواستم، بنابراین این ذکر قلبی است و سوم ذکر عملی می باشد که در مقام عمل دروغ نمی گویید، خمس می دهید،مالتان پاک و حلال است.

بین ذکر عملی و قلبی کدام یک بهتر و رفیع تر است؟

ذکر قلبی رفیع ترین ذکرهاست هر چند ذکر عملی خیلی مهم و خوب است اما ذکر عملی فرزند و تولید شده ذکر قلبی است.

تعریف فکر

 فکر عبارت است از ذکر خدا به صورت قاعده مند و به حرکت از سوی معلوم ها به سوی مجهول ها گفته می شود.

غفلت نمودن از توسل به اسماء الله

ما غالبا توسل که برای گره گشایی می کنیم و بسیار هم رایج می باشد توسل به اهل بیت(ع) است، اما چندین رقم توسل دیگر هم داریم که ما غفلت می کنیم که یکی از آنها توسل به اسماء الله است.

توسل به یاعلیم برای کسب علم/ یا غفار برای بخشیده شدن/ الهادی برای نجات از گمراهی

اگر گره فکری دارید؟ مشکل علمی دارید؟ به« یا علیم» توسل کنید، صفت علیم خدا در این عالم ظهور کرده و این همه دانشمندان و علم ترکش اسم علیم خداست.

یا اگر میخواهید بخشوده شوید به صفت «یا غفار» متوسل شوید.

اگر در گمراهی  هستی یا بچه ات گمراه است به «الهادی» خدا توسل کنید، خدا با هادی تجلی نموده و پیامبران درست شده اند.

نحوه توسل در شب احیاء

در شبهای احیاء اولین توسلتان به خداست و می گوید: « بک یا الله» اول از خدا شروع می کنید و سپس به قرآن متوسل شده و می گویید: « بکتابک » و بعد از آن توسل به اهل بیت(ع) می کنید و می گویید: « بک یا محمد، بک یا علی و …..» .

رفع فقر با خواندن مکرر سوره واقعه

خدای تعالی به قدری طالب است که معرفت ما بالا برود و خدایی تر بشویم گفته هر کس سوره واقعه را زیاد بخواند فقر او را بر می دارم،برخی وقت گذاشته، درس خوانده تا لیسانس بگیرد که اضافه درامد گیرش بیاید، اما خدا گفته شما سوره واقعه را مکرر بخوانید من گره فقر شما را بر میدارم و این تجربه هم شده است.به دلیل اینکه چند آیه به جان شما بخورد و از این رو به آن رو بشوید و معرفتتان بالاتر برود.

برای رفع گرفتاریتان نذر خواندن قرآن همراه با تدبر نمایید

برای رفع گرفتاری یتان نذر کنید که یک سوره از قرآن را چندین بار با تدبر،شرح و تفسیر آن بخوانید، وقتی شما ۵ بار حداقل یک سوره را با شرح وتفسیر کامل آن بخوانید اطلاعات معرفتی جدید بدستتان می آید.

دو نمونه درخواست دعا نمودن

مثلا فردی تمایل دارد فلان کس معاون او شود حال بیاید نذر کند که اگر خدا آن شخص را معاونم نمود منم قول می دهم هر دو با هم ذکر کثیر را تسبیح کنیم، یا اینکه خدا من در خانه بد اخلاقم و می دانم نمی توانم چون آدم کم حوصله ای هستم حالا نکند این گره ای که در کار من باز شده به خاطر بد اخلاقیم باشد پس من به خدا قول شرف می دهم که اگر این گره من را باز کرد دو ماه بد اخلاقیم را کنار بگذارم.حالا چرا می گوییم دو ماه ؟ چون ما نمی توانیم تا آخر عمر سر این پیمانمان باشیم و خلف وعده شود و برای ما می نویسند بد قول است.بنابراین نذر به فعل و ترک به فعل همه اینها جز نذرها و توسلات است.

با قرآن اُنس بگیرید

با قرآن انس بگیرید، دیگران با قرآن انس گرفتند خیلی چیزها نصیبشان شد، چرا ما با قرآن انس نگیریم؟ همین لغات قرآن یک عالمه مطلب دارد.

فرق تسبیح و ذکر چیست؟

فرق آن این است مثلا شما از این رودخانه ای که عرضش صد متر است عبور می کنید، فقط تا قوزک پا خیس می شود و دیگر خیس نمی شود؛ اما اگر بخواهید از قزل اوزن عبور کنید و وسیله ای هم نباشد، مقداری هم باید شنا بلد باشید، و چندین بار می روید زیر آب و می آیید بیرون و فنای فی آب می شوید تا از آن عبور کنید. تسبیح از سباحت است یعنی شناگری، این لغت به معنای غرق شدن در آب، شنا کردن در آب اصل ریشه آن است. ذکری را که غرق و فنای فی ذکر الله باشد و به کسی نتوانید بیندیشید را تسبیح می گویند.

فرق طلب با ابتغا

« ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ » ابتغا به معنی خواستار بودن و طالب بودن مرضات الهی است، فرق طلب و ابتغا هر دو به معنای طلب کردن است، منتها طلب به معنای آن چیزی که هست طلب کنیم، مثلا من ده تومان از شما طلب دارم و همان دو تومان را طلب کنم؛ اما ابتغا مبالغه در طلب کردن است که به جای ده تومان به زور سیصدتومان بگیرید و در امور مثبت نیز همین معنا را می دهد که این انسان علاوه بر اینکه واجبات را انجام می دهد، مستحبات را هم انجام و محرمات را ترک می کند .

چگونگی سخنرانی کنیم که یک مطلب بر مستمعین تاثیر میگذارد؟

پیامبر(ص) گفت هر کس در نمازش سوره احقاف را بخواند ثواب بیشمار دارد، شما اگر خطیب وسخرنان هستید در منبر نباید چنین گفت بلکه اول خودت باید در نمازت احقاف را بخوانی بعد داد سخن بزنی؛ یا درباره توصیه به خواندن نماز شب ، اولغفلت نکنید نمازاشب غوغاست، خلوت کردن قبل از نماز صبح با خدا باعث می شود آنتن فهم شما و استعداد گیرندگی شما بالا برود حالا برای گفتن آن اول باید خود سخنران فارغ التحصیل نماز شب باشد که این را بگوید، اما اگر نیست باید فعل مجهول بیاورد و بگوید به ما دستور داده شده که نماز شب بخوانیم، که اگر بخواهید ظریف سالکانه فکر کنید باید این موارد را رعایت کنید.

پیامبر(ص) را اسوه خود کنید

خداوند در قرآن می فرماید: « لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ » خدا می فرماید من از رفتار و اعمال و نشست و برخواست پیامبر(ص) خیلی خوشم می آید، حال می خواهید من از شما هم خوشم بیاید خودتان راشبیه او نمایید، از او اسوه بگیرید. مثلا دارید می روید مسافرت، بگوید یا رسول الله (ص) من میخواهم مثل شما باشم و یک عمل مثل شما انجام دهم پس از مسافرت که برگشتید یک هدیه برای دخترت ببر، یک دید و بازدید با محبت با آن دخترت برخورد کن.

برای ارتباط با خدا پله های تقرب ایجاد کنید

ارتباط با خدا یعنی پله های تقرب را رفتن می باشد،درباره مرحوم آیت الله بهجت می گفتند هر شب یکبار نماز شب برای میت ها می خواند که یک رابطه اضافی داشته باشد، شما هم به تعداد رابطه های ایجادی پله های تقرب را ایجاد کرده اید.

چگونگی کسب اذن برای تبعیت از پیامبر(ص) و مثل ایشان شدن

می خواهید به خدا نزدیک شوید رفتارهای پیامبر(ص) را انجام دهید که از پله های تقرب بالا بیایید.اذن فراهم شدن و توفیق تبعیت از الگوی پیامبر(ص) مال کسی است که خدا و معاد را باور دارد و دائم الذکر است آن موقع به قلبش برات می شود این کار را بکند.

دنبال کسب اخلاق اعلی باشید

هر کس صفات عالیه دارد خداوند اعمالش را گران می خرد و هر کس صفات زشت و عقب مانده دارد اعمالش تعریف ندارد، گفتند این زن روزها شبها غرق در عبادت است اما کمی بد اخلاق است پیامبر فرمود فایده ندارد اخلاق اعلی درست کردن مهم است.

حکایتی از مرحوم مروی/ یک عمل و یک صفت الهی

روزی مرحوم مروی می آید مسجد جلوی حجره می بیند، یک جوان ۱۸ ساله ایستاده، می پرسد پسرم اینجا چکار می کنی؟ و آن جوان هم ایشان را نمی شناسد و می گوید: از راه دور آمده ام که طلبه بشوم و ایشان می گوید بارک الله و وی را خیلی تشویق میکند، بعد آیت الله مروی داخل حجره قبای خود را اویزان کرد که وضو بگیرد و برود مسجد در این فاصله که قبا را آویزان کرد زنجیر نقره ای ساعت از قبا بیرون بود و برق این نقره به چشم این جوان زد و هوسی شد و گفت من کجا صاحب ساعت کجا آن را بردارم، مقداری با نفسش درگیر شد تا اینکه آخر شیطان گولش زد و ساعت را برداشت.

تا اینکه مرحوم مروی وارد شد و قبا را پوشید و متوجه شد که ساعت نیست ولی به رو نیاورد و گفت شخصیت این آدم از بین نرود ، فوری نشست کنارش و گفت: پسرم تو که آمده ای سرباز امام زمان بشوی دعای تو خیلی زود مستجاب می شود من یک بیماری دارم که گوشم کر است و ناشنوا هستم ، آن جوان تعجب کرد که چنین عالمی دارد اصرار می کند و از من خواستار دعا کردن است.

گفت حالا که اصرار می کنید من دعا می کنم.آیت الله مروی ناشنوا که نبود هیچ گوش دومش نیز باز بود و علت هم این بود چون این ساعت هر ۱۵ دقیقه زنگ می زد برای اینکه مبادا پیشم صدای ساعت در بیایید و آبرویش برود اینجور گفت، اتفاقا همان لحظه ساعت زنگ زد و جوان دگرگون شد و گفت باز خدا رو شکر که ایشان کر هستند و بخیر گذشت.

روزی علمای تهران را دعوت کردند و این جوان هم چون طلبه است مجاز بود در این جلسه حضور داشته باشد و دید علمای زیادی دارند می آیند وبا خود گفت تهران اینقدر ستارگان دارد و حالا آن خورشید را ببین که کیست؟همه بلند شدند که اقا دارد می آید، یک موقع دید همان اقای کر و ناشنوا دارد می آید، از هیئت امنا پرسید این اقا کیست؟ گفتند ایت الله مروی ظاهرا مسجد را هم ایشان ساخته است.

بعد گفت من ایشان را نمی شناسم، گفتند این علما اکثرا شاگرد ایشان هستند و من گفتم حیف که این اقا با این فضائل گوشش نمی شنود و کر است، به من نگاه کردند و گفتند حتما تو غریبه ای کجای کاری کر که نیست گوش دومش هم باز است.ایشان که امد برود به جوان گفت چیزی لو نده، میایم حجره ات. و وقتی به حجره جوان آمد جوان گفت: آمده بودم در سی سال درس بخوانم آدم بشم اما یک عمل ستار العیوبی شما مرا آدم کرد.

صفات عالیه طبیعی و اکتسابی

بنابراین ذکر الله در انسان صفات عالیه درست می کند و صفات عالیه دو جور است، یک جور طبیعی است که خود بخودی آدم مهربان وخوبی استریال اما یک جور دیگر این صفات اکتسابی است؛ ما که نماز می خوانیم گفتند یک دکمه لباس هم نباید غصبی باشد یا غذایتان نباید حرام باشد شما که خمس و زکات می دهید تمام عباداتی که به ما دستور داده اند همه انها ایجاد صفات عالیه می کند کسی که در رفتارش لجباز است سخت است به بهشت برود،پس دنبال این باشید که اخلاق و صفات عالیه در خود پدید بیاورید که یک انسان با کیفیت بشوید.

به قلم: امیرمحسن سلطان احمدی