کسب حرام و اقسام کسب ها در بیان آیت الله کمیلی

[box type=”shadow” ]فقیه عارف حضرت آیت الله کمیلی خراسانی در این جلسه درباره اقسام کسب ها سخن گفتند و در ادامه انواع کسب حرام را تشریح نمودند که در ادامه مشروح بیانات معظم له می آید.[/box]

کسب حرام

بسم رب المهدی(عج)

دست نوشته های معارفی امیرمحسن سلطان احمدی (سلطان احمدی دات آی آر): جلسه سخنرانی فقیه عارف حضرت آیت الله محمد صالح کمیلی خراسانی از اساتید اخلاق و عرفان، و از شاگردان خاص آیت الحق مرحوم سید هاشم حداد شامگاه چهارشنبه ۱۱ مهرماه ۱۳۹۷ به مناسبت دهه سوم ماه محرم در منزل یکی از ارادتمندان به اهل بیت(ع) در فاز ۴ مهرشهر کرج برگزار شد.

محور موضوعی سخنان حضرت استاد در این جلسه در دو بخش بود که در بخش نخست معظم له درباره اقسام کسب ها و انواع کسب حرام سخن گفتند و در بخش دوم به شرح مختصری از دعای مکارم الاخلاق پرداختند.

بدین منظور در ادامه گزیده ای از یاداشت هایم از بیانات معظم له در این جلسه را تقدیم شما معارف جویان عزیز می نمایم، امید که از این طریق شما نیز مهمان این جلسه شده و از بیانات این فقیه عارف بهره مند شوید.

گزیده بیانات آیت الله کمیلی خراسانی در این جلسه به شرح زیر است:

آیت الله محمد صالح کمیلی خراسانی در ابتدای این جلسه گفت: قصد دارم در ابتدای این جلسه احکام دینی که مورد ابتلا مردم نیز هست را بیان کنم.

کسب واجب

این فقیه عارف با بیان اقسام کسب ها به تشریح کسب واجب پرداخت و گفت: کسب اقسام مختلفی دارد که یکی از این اقسام کسب ها، کسب واجب است. در این کسب اگر فرد دنبال کسب و کار و مزد نرود فعل حرام مرتکب شده و کوتاهی نموده است.

وی با اشاره به مثالی درباره کسب واجب اظهار کرد: کسب واجب کسبی است که انسان برای مخارج خودش یا زیردستانش مانند همسر و فرزند و گاهی پدر و مادر بر او تکلیف و حتی واجب شده است که مشغول کسبی حلال شده و از راه حلال برای معاش افراد تحت تکلفش درآمدی کسب نماید.

این استاد حوزوی افزود: بنابراین در چنین شرایطی کسب واجب می شود و در این واجب شدن هم شرط کسب حلال بودن آن است.

کسب مکروه

آیت الله کمیلی خراسانی در معرفی دیگر اقسام کسب به کسب مکروه اشاره و بیان کرد: همانطور که بیان شد که کسب واجب داریم، کسب مکروه نیز وجود دارد، به طور مثال انسان صبح خیلی زود و الطلوع که هنوز هیچ کس مغازه اش را باز نکرده او قبل از همه برود و مغازه اش را باز کند، و همین طور نمونه دیگر شغل قصابی و کفن فروشی نیز از کسب های مکروه می باشد.

وی ادامه داد: همینطور برخی از کسب ها نیز مستحب است که به آن کسب مستحبی می گویند.

تعریف کسب حرام و اقسام آن

آیت الله کمیلی خراسانی در ادامه به اشاره به تعریف کسب حرام گفت: در تعریف کسب حرام باید گفت که کسب حرام کسبی است که هم اصل قرارداد و هم معامله از ریشه باطل است.

وی ادامه داد: یعنی شما اگر هزار جور هم نگاه بروید و قرار داد بنویسید و امضا کنید؛ مال شما، مال شما است و مال او نیز مال او است و هیچ جا به جایی نشده است. چرا چون امضا شریعت پای این معامله نبوده است و حتی گفته است این معامله را انجام ندهید. پس اگر مسلمان هستید نباید این معامله را انجام دهید که اصلا گناه هم هست.

کسبی که از ریشه حرام است حتی نگاه کردن به آن

این استاد حوزوی با اشاره به کسبی که از ریشه حرام است، بیان کرد: بعضی از کسب ها از همان قدم اول حرام است به نحوی که حتی اگر طرف آن هم بروید حرام است.

وی با اشاره به مثالی در این باره افزود: این نوع کسب ها مانند شراب خواری و شراب سازی است، اگر کسی بخواهد در معامله شراب سازی و شراب خواری وارد شود؛ بداند که ساختن، فروختن و حتی نگاه کردن به آن نیز حرام است، که حتی اگر سر سفره شراب باشد و شما فقط به آن نگاه کنید نیز حرام است.

احتکار کسبی حرام و گناه

آیت الله کمیلی خراسانی به احتکار نمودن اجناس و حرام بودن این کار اشاره و اظهار کرد: یکی از کسب هایی که حرام است این است که انسان بخواهد یک مال مورد نیاز مردم را چه آنکه مواد غذایی باشد یا غیر غذایی آن را احتکار کند تا در آینده این جنس گران شود و او منفعت بیشتری کسب کند.

وی ادامه داد: در اینجا این نوع کسب هم شامل احتکار شده و هم شامل گرانی فروشی گردیده است که دو گناه و کسبی حرام است، بدین نحو که هم احتکار گناه است و هم گران فروختن نیز گناه محسوب می شود و چنین کسب و درآمدی نیز حرام است.

نکوهش احتکار در مملکت اسلامی

این فقیه عارف با تذکر اینکه نبایددر مملکت اسلامی احتکار کرد، گفت: در نظام جمهوری اسلامی که یک مرجع تقلید و ولی فقیه در راس است، وقتی زیر نظرقانون اسلامی نرخ ها برای اجناس تصویب شده و در چارچوب قانون و نظام جمهوری اسلامی است، ما باید از آن تبعیت کنیم.

وی ادامه داد: وقتی یک مرجع تقلید و ولی فقیه در راس این نظام است مثل اینکه امام زمان(عج) ظهور کنند و در راس این نظام امام زمان(عج) باشد و امام برای خودش فرماندار و استاندار تعیین کند و به تنهایی که امام نمی تواند، بنابراین افرادی را مثل زمان پیامبر(ص)  مشخص می کند واین جور نیست بگوییم برای رهبر یک وضع خاصی است و برای بقیه یک وضع دیگری است.

حرام بودن کسب ریش تراشیی

آیت الله کمیلی خراسانی کسب ریش تراشی را از نوع کسب حرام بر شمرد و گفت: سر را تراشیدن عیبی ندارد اما ریش تراشیدن که فعل حرام هست اگر کسی  بخواهید اجرت بگیرد و این کارش نیز باشد مانند برخی از آرایشگران مردانه این کسب حرام است.

وی ادامه داد: حالا این آرایشگر ریش تراش در مغازه آریشگری خود وقتی از راه ریش تراشی پولی را دریافت می کند و این پول ریش تراشی را در دخل می اندازند و با دیگر پول های حلال مخلوط می شود اینجا است که کل درآمد این آرایشگر مخلوط به حرام شده است؛ چون پول ریش تراشی که حرام بوده مخلوط دیگر پول هایش شده است.

این استاد حوزوی افزود: حالا اگر یک وقتی هم این فرد توبه کرد دیگر نمی تواند این پول های حرام را یکی یکی جدا کند، اینجا می گویند این مال مخلوط به حلال و حرام شده است و یکی از هفت مورد خمس است، که اگر بخواهد در آن مال تصرف کند باید یک پنجم آن را خمس بدهد.

رشوه دادن و رشوه گرفتن

آیت الله کمیلی خراسانی با اشاره به دیگر انواع کسب حرام به رشوه دادن و رشوه گرفتن اشاره و بیان کرد: انسانی که می خواهد از راه رشوه خواری کاسبی کند این کار نیز حرام بوده و گناه نیز هست. البته بدانید که رشوه دهنده نیز شریک گناه است.

وی ادامه داد: آن فرد کارمند دارد حقوقش را می گیرد و وظیفه دارد که کار انجام دهد، حالا چرا او را تشویق به رشوه و زیر میزی می کنید و این افراد را بد عادت می کنید.

کسب درآمد از راه غنا و موسیقی حرام

این فقیه عارف در ادامه کسب های حرام به کسب درآمد از راه غنا و موسیقی حرام اشاره و گفت: از دیگر کسب های حرام غنا و موسیقی حرام است. غنا یعنی آواز خوانی مطربی است که این نوع آواز خوانی باعث دور شدن انسان از یاد خدا شود.

وی با اشاره به فرق غنا و موسیقی حرام بیان کرد: فرق موسیقی حرام با غنا در این است که در غنا شخص آوازخوانی می کند اما در موسیقی حرام منظور آلات موسیقی است که با این آلات موسیقی نوایی نواخته می شود که این نوا نیز مانند غنا انسان را از یاد خدا دور می کند.

دیگر کسب های حرام

آیت الله کمیلی خراسانی در ادامه به دیگر کسب های حرام فهرست وار اشاره و اظهار کرد: از دیگر کسب های حرام کسب درآمد از راه سحر و جادو، شعبده بازی، هپنوتیزم، قیافه شناسی و چهره خوانی، پیشگویی، احضار روح، رباخواری در معاملات و امور ربوی، مجسمه سازی، غش در معامله، ستاره شناسی و علوم نجومی است که در علوم نجومی برای حلال شدن آن شروطی است که باید رعایت نمود.

وی ادامه داد: همچنین یکی از موارد کسب حرام غصب و زور است، سرقت و دزدی است، قمار بازی و دزدی است.

خرید و فروش های حرام

این استاد اخلاق و عرفان حوزوی با خرید و فروش های حرام اشاره و بیان کرد: خرید و فروش نیز در چند جا حرام است. مانند خرید و فروش آلات موسیقی  یا مواد غذایی که خوردن آن حرام است؛ یا کالاهایی که استفاده حلال و حرام دارد، اما طرف جوری می فروشد که می داند فرد خریدار آن را به قصد استفاده حرام خریده است.

وی به مثالی اشاره و ادامه داد: مثلا رادیو هم شبکه های رادیویی حلال دارد و هم حرام دارد و شما می توانید این موج ها را طوری بزنید که یک شبکه رادیویی حرام خارجی که در حال پخش موسیقی حرام است را بشنوید. حالا در خرید و فروش رادیو شما می دانید که فرد خریدار این رادیو را به قصد کار حرام مثلا گوش داشتن موسیقی حرام می خواهد بخرد و شما هم علم به این قصد خریدار دارد ، اینجا این خرید و فروش اشکال دارد و حرام است و نباید به او جنس را فروخت.

این استاد حوزوی افزود: یا چیزهایی که می دانید اگر این وسائل و ابزار را بیاورید و در جامعه بفروشید باعث منحرف شدن جامعه اسلامی می شود و فروختن آن باعث انحراف جامعه است، پس این جنس را نیز نباید فروخت.

حرام بودن اجرت گرفتن در برابر امور واجب

آیت الله کمیلی خراسانی اجرت گرفتن در برابر امورات واجب را نیز حرام دانست و گفت: از دیگر کسب های حرام اجرت گرفتن در برابر امور واجب است.

وی ادامه داد: مثلا  یک نفر نماز بلد نیست و شما با او شرط می کنید که من چند جلسه به تو نماز را یاد می دهم و در مقابل این قدر پول میگیرم که  این کار حرام است.  و اصلا لازم است که ما دیگران را در این مسیر راهنمایی و هدایت کنیم.

گفتنی است، در ادامه حضرت آیت الله محمد صالح کمیلی خراسانی در بخش دوم سخنانشان به شرحی مختصر از چند سطر از دعای مکارم الاخلاق پرداختند و توصیه نمودند که به جای دعای مشهور شده که در جامعه عرف شده مثلا شب های جمعه دعای کمیل می خوانند، دعاهای دیگر از جمله در این ایام دعای مکارم الاخلاق را بخوانند.

ضمنا بخش دوم سخنان حضرت استاد در پست دیگر منتشر خواهد شد. همچنین در پایان مراسم روضه خوانی و سوگواری سالار شهیدان دشت کربلا برگزار شد.

پدیدآورنده:

به قلم: امیرمحسن سلطان احمدی

www.soltanahmadi.ir