راهکار ترک گناه و گناه نکردن

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دست‌نوشته‌های امیرمحسن سلطان‌احمدی (امسا): آیت‌الله سید رحیم توکل از اساتید برجسته اخلاق حوزه علمیه قم شنبه ۱۳ اسفند ماه ۱۴۰۱ شمسی در پایان جلسه این هفته برنامه  یاد خدا ضمن تبیین علت گناه کردن راهکاری را برای ترک آن و گناه نکردن بیان نمودند.

در ادامه گزیده یادداشت‌هایم از بیانات ایشان در این جلسه را  تقدیم شما معارف جویان عزیز نموده  تا از این طریق شما نیز بهره‌مند از این جلسه شوید.

چکار کنیم که به جذبه و جلوه گناه نزدیک نشویم؟

اگر گناه می‌کنیم علتی دارد و باید دنبال علت آن برویم! ضعف اعتقادات یکی از علت‌ها است.

جلوه و جذبه گناه باعث جذب شدن به آن

در اینکه گناه جذبه و جلوه دارد احدی این امر را انکار ندارد. برای افراد عادی گناه جذبه و جلوه دارد و این جذبه‌ها افراد را جذب می‌کند. اگر بنا است این جذب انجام نشود و ما در وادی گناه قرار نگیریم باید در خود یک عاملی ایجاد کنیم که این عامل بازدارنده و نگاه دارنده باشد و ما این جذبه‌ها را نبینیم و اگر دیدیم جذب اینها نشویم، و آن عامل داشتن نورانیت باطن است.

اثر نورانیت باطن در جلوگیری از گناه و راه کسب آن

اگر این باطن انسان به یک نورانیت برسد، این نورانیت باطن عامل بسیار محکمی است که انسان از این جلوه‌ها و جذبه‌ها عبور کند و جذب گناه نشود.

نوارنیت باطن از انجام واجبات و ترک محرمات کسب می‌شود. وقتی واجبات را انجام دهید نور اعمال به باطن ما می‌آید و باطن را نورانی می‌کند و این نور باطن عاملی برای نگه داشتن ما از گناه است.

چرا با وجود کسب نور باز گرفتار گناه می‌شویم؟

ما اعمال نورانیت‌زا از جمله واجبات و مستحبات را انجام می‌دهیم و شاید خیلی هم مقید باشیم، اما چرا هنوز اسیر و گرفتار جلوه‌ها و جذبه‌های گناه هستیم و در معرض خطر هسیتم؟! چون این نور به دست آمده را نگه نمی‌داریم و کارهایی انجام می‌دهیم که این نور را از بین می‌بریم.

لذا باید در کنار انجام اعمال نورانیت‌زا اقدام به ترک اعمال ظلمت‌زا داشته باشیم و از محرمات جداً کنار برویم تا ظلمت محرمات ما را نگیرد که نور معنویت را از دست بدهیم.

راه حفظ نورانیت باطن در ترک گناه

اگر بنا است این نورانیت را حفظ و ظلمت را به جانمان راه ندهیم باید در جانمان یک حالتی ایجاد کنیم که خود را در محضر خدا بیابیم! ببینیم و بدانیم که ما را نگاه می‌کنند، پس وقتی خود را در محضر خدا دیدید و این مطلب در ما جا بیفتد که دارند ما را می‌بینند و ما در محضر هستیم، این در محضر بودن باعث می‌شود که بسیار محکم جلوی جلوه‌ها بایستیم و گناه برای ما مشکل ساز نشود.

چکار کنیم خود را در محضر بیابیم؟!

حالا چکار کنیم که خود را در محضر بیابیم؟ ما باید در خود تفکر و تدبر را بیشتر کنیم و ببینیم اگر بنا است گناهی انجام دهیم این گناه نیاز به چه ابزاری دارد! مثلا غیبت و تهمت زدن با ابزار زبان انجام می‌شود، یا اگر بخواهد نامحرم را نگاه کنید با چشم انجام می‌شود، یا اگر بخواهید طرف گناه بروید با پا انجام میشود، پس انجام گناه با ابزارهایی همراه است، حتی فکر گناه کردن هم به ابزار نیاز دارد و این مغز باید کار و فکر کند تا در خود یک صحنه گناه را ترسیم کند.

شهادت اعضا و جوارح انسان در روز قیامت

اما اگر انسان بداند با هر عضو که گناه انجام شد همان عضو قیامت شاهد اعمال ما است این باعث بازدارندگی می‌شود. خداوند در آیه ۶۵ سوره یس درباره شهادت اعضا و جوارح انسان در روز قیامت می‌فرماید: «الْیَوْمَ نَخْتِمُ عَلَیٰ أَفْوَاهِهِمْ وَتُکَلِّمُنَا أَیْدِیهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ؛ امروز بر دهانهایشان مهر می‌نهیم. و دستهایشان با ما سخن خواهند گفت و پاهایشان شهادت خواهند داد که چه می‌کرده‌اند.»

روز قیامت از اعضا سوال خواهد شد که مثلا چرا با دستت تو سر مظلوم زدی! و دست خودش جواب می‌دهد و هر عضو خودش در قیامت شهادت می‌دهد. همین دست که در دنیا در اختیار ما و ابزار کار ما بوده فردای قیامت شهادت بر علیه یا له ما می‌دهد!

پس بدن ما ابزاری بیش نیست و تحت فرمان روح است و هر عملی انجام دهد آن عضو شاهد در روز قیامت است.

شهادت عضوی که با آن گناه کردید!

حالا ما اگر گناهی انجام دهیم با هر عضوی که گناه کردید، همین عضو شاهد روز قیامت است که له یا علیه ما شهادت می‌دهد. این یک مقدار تامل می‌خواهد. حالا من نمیخواهم غیبت و تهمت و دروغ بگویم اما یک دفعه زبان از دست من در می‌رود! اما می‌شود آن را کنترل کرد. قبل یک لحظه صبر و تامل کنید، بعد حرف بزنید؛ لذا در روایات بین عالم و جاهل یک فرق این است که عالم اول فکر می‌کند بعد صحبت می‌کند ولی جاهل اول حرف می‌زند بعد فکر می‌کند.

راه ترک گناه با تفکر و تامل قبل از انجام آن

مثلا فردی می‌خواهد با دستش گناه کند، یک لحظه قبل از گناه صبر کند و به خود بگوید این دست الان تحت فرمان من است اما فردا گواه و شاهد بر علیه یا له من است. آدم با تامل از خیلی از گناهان می‌تواند کنار برود.

شهادت همه اشیاء

نکته دوم که مهمتر است اینکه آنچه در دور و بر ما هستند اینها وجه مُلکی هستند! همین میز از چوب است و چوب وجه ملکی است، این لباس بنده از پارچه است و ملکی است در وجه ملکی هم چوب و پارچه ساکت است پس به وجه ملکی همه ساکت هستند اما به وجه ملکوتی اینها مسبح هستند و خدا را تسبیح می‌کنند و دوم اینها به وجه ملکوتی ناظر و شاهد بر اعمال ما هستند.

خداوند در آیه ۸۳ سوره یس می‌فرماید: «فَسُبْحَانَ الَّذِی بِیَدِهِ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْءٍ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ؛ منزه است آن خدایی که ملکوت هر چیزی به دست اوست و همه به سوی او باز گردانده می‌شوید.»

ملکوت اشیاء و شهادت آنها

تمام اشیا ملکوتی دارند. این چوب و لباس و اعضای و جواح و در و دیوار همه ملکوت دارند و اینها الان به وجه ملکی ساکت هستند و به وجه ملکوتی مسبح هستند و شاهد بر اعمال ما هستند که اگر انسان بنا است از جذبه و جلوه گناه زمین نخورد هر عملی می‌خواهد انجام دهد اول خود را در محضر خدا ببیند و بداند که او می‌بیند و در محضر خدا است و او شاهد است و دوم بداند همه اشیاء و اعضای و جوارح او نیز شاهد اعمال او هستند و فردای قیامت شهادت خواهند داد.

اگر انسان یک لحظه به اینها تامل کند بعد گناه انجام دهد می‌بیند از گناه دوری می‌کند و سمت گناه نخواهد رفت!

اثر ترک گناه در کسب نورانیت باطن

حالا اگر گناه انجام نشود این نور به دست آمده هم از بین نمی‌رود و باطن نورانی‌تر می‌شود و یکی از راه کارهای حفظ این نور هم تامل قبل از گناه است.

در معصیت جلوه و جذبه گناه وجود دارد که باید چیزی در جان شما باشد که این جلوه و جذبه را کنار بزند و آن نور باطن است و هر چه نور باطن بیشتر و قوی‌تر باشد این جلوه و جذبه گناه از بین می‌رود و وقتی نورانی شدید کار به جایی می‌رسد که اصلا به گناه نزدیک هم نمی‌شوید.

پدیدآورنده:

به کوشش: امیرمحسن سلطان احمدی مروج

www.soltanahmadi.ir