مالک خداست و ما هیچیم/اهمیت سرمایه عمر

مالک خداست و ما هیچیم/اهمیت سرمایه عمر

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دست‌نوشته‌های معارفی امیرمحسن سلطان احمدی مروج (امسا):جلسه درس هفتگی اخلاق آیت الله صدیقی صبح امروز شنبه اول بهمن ماه ۱۴۰۱ در مسجد امام رضا علیه السلام حوزه علمیه امام خمینی(ره) ازگل برگزار شد.

ایشان در این جلسه ضمن توصیه به مداومت بر خواندن حدیث عنوان بصری نکاتی را درباره هیچ بودن انسان در محضر خدا بیان کردند که در ادامه گزیده یادداشتم از سخنان ایشان تقدیم شما معارف جویان عزیز می گردد.

اهمیت خواندن و تفکر در حدیث عنوان بصری

در حدیث شریف عنوان بصری، وجود مقدس امام صادق علیه السلام در پاسخ آن طلبه سالخورده که عرض کرد عبودیت چیست و کسی بخواهد شاخصی برای شناخت عبودیت داشته باشید چیست حضرت فرمودند سه چیز اولش این است

این را هر چه تکرار کنید کم است باید این حدیث خوراک روزانه شما شود. مرحوم آیت الله قاضی از شاگردانشان خواسته بودند هر هفته این حدیث عنوان بصری را ببینند و بخوانند. همچنین مرحوم میرزا علی محمد بروجردی که از شاگردان مرحوم قاضی است وقتی حاج آقای طباطبایی به علمای در محضرشان توصیه به التزام به این حدیث شریف را نمودند، آن‌ها سراغ حدیث را گرفته بودند که ایشان از عمامه‌اش آن را در آوردند.

این حدیث نسخه نجات بخش است و انسان باید مرتب آن را بخواند و در آن تامل و فکر کند، تا خدا توفیق آن را بدهد.

بدانید تا احساس نیاز پیش نیاید خدا چیزی نمی‌دهد، و اگر بدهد هم ما نمی‌توانیم بگیریم، باید آدم قابلیت پیدا کند و قابلیت مال نفس انسان است و قابل باید قابل باشد تا به او این قابلیت را بدهند.

ما هیچ و هیچیم و مالک خداست!

عبد باید بداند که هیچ است و هیچ! مرحوم حسین آقا فاطمی همسسنگر حضرت امام در اخلاق و عرفان و شاگرد میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، مکرر می‌گفتند: انا هیچ بن هیچ! ما هیچ بودن را نقل می‌کنیم اما او هیچ بودن را یافته بود!

عکس‌های علامه طباطبایی را ببینید، اصلا قیافه نشان می‌دهد او اینجا نیست و همیشه ذوب در یک حقیقت مطلق بود و یک چنین حالتی اگر برای انسان پیش بیاید و بداند هیچ کاره است و هیچ چیز ندارد و هیچ کاری از او ساخته نیست و نه تنها هیچ ندارد اصلا نمی‌تواند هیچی هم داشته باشد و فقط و فقط خداست.

مالک خداست

چشم ما هم نمی‌بیند و بیننده جان ما است و جان ما هم نمی‌بیند. همه حواس ما ادراک ما به روح ما است و روح ما بارقه خدا است، اگر این نفحه الهی و این نفس رحمانی یک لحظه در ما ندمد ما روح و جانی هم نداریم، دم الهی ما را گرم نگه می‌دارد که اگر یک دم ندمد ما یخ کرده و بی‌جان و بی‌روح می‌شویم و کاری از ما ساخته نیست.

این اثرش این است که هر کس خودش را کنار کشید، مالک واقعی را می‌بیند و آن مالک واقعی که هم ملک و هم مالک است او خدا است، من هیچم و هیچِ هیچ هستم و او همه هستی و حقیقت و قدرت و همه علم و همه چیز هست.

ما صاحب هیچ چیز نیستیم حتی جانمان!

وقتی انسان خودش را فاقد دید و وجود را مال او یافت، حالا مال را در جایی قرار می‌دهد که خدا دوست دارد که در آنجا مصرف شود، این مال وقتی مال من نیست لابد باید صاحب مال را راضی دید و در مال او تصرف کرد و صاحب مال هم رضای خودش را گفته است و باید طبق رضای صاحب مال آن مال را خرج کنیم. هم تعبیر استخلاف دارد و هم «وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ ۗ؛ و بدانید که هر چه از اطاعت حق و کار نیکو برای خود پیش می‌فرستید آن را در نزد خدا خواهید یافت.»، (آیه ۱۱۰ بقره) است.

برای دنیا هر چه هزینه کنید به باد رفته!

حالا خداوند این چیزی که به شما امانت داده به خاطر محبتی بوده که به شما داشته و خواسته تا با این اماناتی که داده خانه آخرت خود را با دست خود آباد کنید. شما هر چه اینجا هزینه می‌کنید از دست دادید و دیگر به دست شما نمی‌آید، اما هر چه برای خدا داده‌اید و برای خدا صرف کردید، گیرنده خود خدا است؛ مثلا شما به فقیر و فامیل کمک می‌کنید، ولی گیرنده خداست و ذخیره آخرت شما می‌شود.

چرا در موقع دعا دست‌هایمان را بالای سر می‌گیریم؟!

در موقعی دعا مستحب است که دستمان را بالا ببریم، نه اینکه خدا بالاست و پایین نیست! قرآن می‌فرماید: «هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ ۖ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ؛ اوّل و آخر هستی و پیدا و پنهان وجود همه اوست و او به همه امور عالم داناست.» خدا در وجود و اعماق وجود ما هست، پس چرا دستمان را بالا می‌گیریم؟!

ولی دستم را اینجور بالا می‌گیرم چون دو جهت دارد. اولین جهتش این است که خدایا می‌بینی دستم خالی است و هیچ در دستم نیست و من دارم فقرم را نشان می‌دهم، دارم ناداری‌ام را اعلام می‌کنم. و دوم اینکه خدا رفیع الدرجات است و فقر آدم با اتصال به او بالا می‌رود چون خداوند چیزهای بلند را دوست دارد ولی چیزهایی که انسان را پست می‌کند را دوست ندارد. پیامبر (ص) نیز در روایتی می‌فرماید: «إنّ اللّهَ تعالی یُحِبُّ مَعالِیَ الاُمورِ وأشرافَها، ویَکرَهُ سَفسافَها؛ خداوند متعال کارهای والا و شریف را دوست دارد و کارهای پست و حقیر را خوش ندارد» > (کنز العمّال: ۴۳۰۲۱.).

برای صعود آمدیم نه سقوط!

وقتی گناه می‌کنید، امام زمان عج می‌بیند و در نزد امام زمان عج سقوط می‌کنید و از چشم حضرت می‌افتید. ما برای صعود آمده‌ایم نه برای سقوط؛ سقوط و صعود خودمان را خدا به اختیار خودمان گذاشته است. هر کار برای خدا می‌کنیم این کار ما را بالا می‌برد و اگر برای شیطان انجام دهیم ما را پایین می‌آورد و تنزل پیدا می‌کنید، و کارهایی هم که جهت شیطانی ندارد ولی جهت قربی ندارد، این حداقلش این است علوی در آن نیست و انسان در جا می‌زند، و کسی که در جا می‌زند مغبون است.

سرمایه عمر را ضایع نکنید

کسی که سرمایه دار است باید سرمایه‌اش در گردش باشد و نباید سرمایه‌اش راکت باشد، و تاجر حاضر نیست سرمایه‌اش راکت بماند، سرمایه عمر با این سرمایه طلا و جواهرات قابل مقایسه نیست، اگر یک لحظه عمر از دست رفت تمام عالم طلا هم شود جبران نمی‌شود.

خرج اموال در راه خدا و برای خدا

لذا دو چیز را خداوند برای تشویق ما فرموده است و می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلَیٰ تِجَارَةٍ تُنْجِیکُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ * تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنْفُسِکُمْ ۚ ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ»، ای اهل ایمان، آیا شما را به تجارتی سودمند که شما را از عذاب دردناک (آخرت) نجات بخشد دلالت کنم؟ * به خدا و رسول او ایمان آرید و به مال و جان در راه خدا جهاد کنید، که این کار (از هر تجارت) اگر دانا باشید برای شما بهتر است. (آیات ۱۰ و ۱۱ سوره صف).

این اموال ما مال خودش است، اما می‌گوید به تو دادم و تو در طول مالکیت من مالک هستی و به تو اختیار داده‌ام و می‌توانی از این مال در راه من تصرف کنی؛ پس مال و جانتان را ارزان نفروشید.

همه موجودات بدون استتثنا مال خداست و خدا مال خودش را به دست ما داده است. مال مال خدا است و فقرای جامعه هم عائله خدا است و خدا به هر کس تمکنی داده باید به این فقرا کمک کنند.

پدیدآورنده:

به کوشش: امیرمحسن سلطان احمدی مروج

www.soltanahmadi.ir