تبعات اعمال تسبیبی بعد از مرگ/نماز شب

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دست‌نوشته‌های امیرمحسن سلطان‌احمدی – امسا:جلسه هفتگی درس اخلاق آیت‌الله سید رحیم توکل شامگاه چهارشنبه ۴ آبان ماه ۱۴۰۱ شمسی در هیئت فاطمیه قم برگزار شد. ایشان در ادامه سلسله مباحث موضوعی صحنه قیامت به مبحث تشریح معانی کلمه‌ی «یوم» در یوم القیامة رسیدند که در این جلسه درباره اثر اعمال انسان در قیامت و ثمره و خطر اعمال تسبیبی نکاتی را بیان نمودند و در پایان توصیه و تاکید به خواندن نماز شب نمودند.

در ادامه گزیده بیانات ایشان در این جلسه تقدیم شما معارف جویان عزیز می‌گردد، تا از این طریق شما نیز بهره‌مند از این جلسه شوید.

فرق اعمال مباشرتی با اعمال تسبیبی

اعمالی که انجام می‌دهیم دو نوع است. یک نوع اعمالی است که مباشرتا انجام می‌دهیم، مثلا نماز خواندم، روزه گرفتم، به فقیری کمک کردم؛ این نوع اعمال، عمل خودم است؛ امانوع دیگر اعمال ما این است که من این عمل را شخصا انجام ندادم، اما باعث شدم دیگران این عمل را انجام دهند! که به این نوع عمل، عمل تسبیبی می‌گویند که من سبب انجام دیگری شدم.

اما فردای قیامت هر دو نوع عمل به پای انسان نوشته می‌شود و فردای قیامت آن را بر انسان ظاهر می‌کنند. تمام اعمالی که خودتان انجام دادید و تمام اعمالی که دیگران انجام داده‌اند ولی باعثش شما بودید، در روز قیامت بر شما ظاهر می‌کنند. حتی اگر این اعمالی که دیگران انجام داده‌اند و شما باعث انجام آن بوده اید، بعد از مرگ شما هم انجام شود و حتی سال‌ها و قرن‌ها طول بکشد، باز به پای شما نوشته می‌شود، چون باعث و بانی آن شما بودید!

لذا خداوند در آیه ۱۲ سوره یس می‌فرماید: «…وَنَکْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ ۚ…» کردار گذشته و آثار وجودی آینده‌شان همه را ثبت خواهیم کرد. چه اعمالی مثبت و منفی که خودتان انجام دهید و چه اعمالی که باعث انجام آن باشید، هر دو عمل را در پرونده اعمالتان ثبت می‌کنند و فردای قیامت باید جوابگوی هر دو عمل باشد. .

تبعات عمل تسبیبی بعد از مرگ انسان

یک عمل در یک زمان خاص تبعاتی در طول زمان به همراه دارد. مثلا در جنگ صفین مالک به خیمه معاویه رسید و کار تمام بود و فتنه معاویه برای همیشه به پایان می‌رسید، اما عمر عاص حیله نمود و دستور داد که قرآن‌ها را به نیزه بزنند و وقتی افراد نادان لشکر مولا این صحنه را دیدند از جنگ دست کشیدند و معاویه نجات یافت. اما تبعات این عمل عمر و عاص سال‌ها بعد از مرگش هم ادامه داشت و باعث شد معاویه زنده ماند و بعد یزید به حکومت رسید و جنایات دیگری صورت گرفت که از تبعات این حیله بود.

انسان اول کار نمی‌داند و فکر نمی‌کند که عمل او در طول سال‌ها و قرن‌ها چه اثری دارد و فرقی هم نمی‌کند عمل مثبت یا عمل منفی باشد ولی در کل برخی اعمال اثری طولانی دارند. اما اگر اوضاع این است که این طور است، خیلی از کارها تبعات و آثاری دارد و شاید ما متوجه نباشیم اما فردای قیامت هم برکات اعمال مثبت و هم تبعات اعمال منفی ما بر ما ظاهر می‌شود و باید پاسخگو باشیم! و خداوند در آیه ۵ سوره انفطار می‌فرماید: «عَلِمَتْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ وَأَخَّرَتْ؛ هر کس می‌داند آنچه را از پیش فرستاده و آنچه را برای بعد گذاشته است.» پس باید جدی چشمتان را باز کنید و بدانید اوضاع جدی است.

باقی ماندن اعمال تسبیبی

اگر انسان بمیرد اعمال مباشرتی او تمام می‌شود ولی اعمال تسبیبی او همچنان برقرار است و به حساب او واریز می‌شود.

در روایتی آمده که پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) فرمودند: «اِذَا مَاتَ ابْنُ آدَمَ انْقَطَعَ عَمَلُهُ اِلَّا عَنْ ثَلَاثٍ وَلَدٍ صَالِحٍ یَدْعُو لَهُ وَ عِلْمٍ یُنْتَفَعُ بِهِ بَعْدَهُ وَ صَدَقَةٍ جَارِیَة» وقتی فرزند آدم بمیرد عمل و کردارش منقطع می‌شود، مگر سه کار؛ فرزند صالحی داشته باشد که برایش دعا و استغفار نماید. کتاب و دانشی از خود بجا بگذارد که دیگران از آن استفاده ببرند و صدقه جاریه. مانند ساختن مدرسه، مسجد، پل، راه و…، انجام داده باشد، یا اینکه بچه‌هایش را اهل نماز و مسجد جمکران و نماز شب نموده که پس از مرگش باقی باشد و مورد استفاده قرار گیرد.

به خاطر لذت چند گناه عمرتان را به باد ندهید!

کمی فکر کنیدو ببینید الان از عمرتان چند ده سال گذشته است؟ ۳۰ سال، ۴۰ سال، ۵۰ سال، ۶۰ سال و… اصلا این عمر کی آمد و کی رفت؟! بدانید بقیه آن هم عین همین مدت با یک چشم به هم زدن تمام است و عمر با سرعت دارد می‌رود و جدا حماقت است که انسان به خاطر چند تا گناه به ذلت بمیرد و قیامت هم گرفتار شود!

تازه در دنیا عمر محدود است و خط پایان دارد، اما در جهنم عمر پایان ندارد تا الی الابد اهل جهنم در جهنم هستند! چرا عزتتان را با چهار تا نگاه به نامحرم و دروغ و تهمت و غیبت از بین می‌برید؟! مثل اینکه یک میلیارد بدهید و یک ریال بگیرید! پس از خدا بترسید و گناه نکنید و از رسوایی قیامت وحشت داشته باشید. بدانید خدا به ملاک اعمال، ما را عزیز و ذلیل می‌کند و بالا و پایین می‌آورد و زمین می‌زند.

نماز شب را هرگز از دست ندهید!

تا در این دنیا زنده‌اید و هستید نماز شب را از دست ندهید! نماز شب آن قدر برکات عجیب دارد که نمی‌توان از عظمت آن گفت و حق آن را ادا کرد، و این قدر نماز شب عجیب است که حق آن در دنیای حقیر دنیا ادا نمی‌شود.

خداوند در آیه ۱۶ سوره سجده می‌فرماید: «تَتَجَافَیٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ» از بستر خواب پهلو تهی می‌کنند، پروردگارشان را با بیم و امید می‌خوانند و از آنچه به آن‌ها داده‌ایم انفاق می‌کنند. و سپس در آیه بعد همین سوره خداوند درباره پاداش آن‌ها فرمودند: «فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُنٍ جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ»، پس هیچ کس نمی‌داند که به پاداش نیکوکاریشان چه نعمت و لذّتهای بی‌نهایت که روشنی‌بخش (دل و) دیده است در عالم غیب برایشان ذخیره شده است.

انسان نمی‌داند در نماز شب چه چشم روشنی برای او قرار دادند که اهل نماز شب شده است و آنقدر برکات نماز شب زیاد است که قابل بیان کردن نیست و یک چشم روشنی است و بیشتر از این بازش نکرده اند. این وعده را در قیامت که وسعت عجیب دارد باز می‌شود.

شرافت مومن به نماز شب

شرافت مومن به نماز شب است، هر چند نماز شب مستحب است اما گفتند شرافت مومن به نماز شب است. بدانید نماز شب یک چیز عجیب با برکات عجیب است که برکات آن باز نشده است. و خداوند در آیات ۳۰ و ۳۱ سوره فصلت سه شرط آورده است که اگر این سه شرط برای کسی انجام شود، خداوند در برکات را باز می‌کند.

حالا انسان با چهار تا نگاه به نامحرم و یا یک لقمه حرام همه این برکات را از دست می‌دهد! حیف نیست این عمر را اینگونه از دست بدهید! جدا گناهکار شعور ندارد! کمی فکر کند ببیند چه داده و چه گرفته است؟! همین را فکر کنید و بدانید که جدا گناه نمی‌ارزد و گناه اینقدر لیاقت ندارد که انسان عمرش را به ذلت و گناه تباه کند.

پدیدآورنده:

به کوشش: امیرمحسن سلطان احمدی

www.soltanahmadi.ir